LEEUWARDEN Onder de dekmantel van wetenschappelijk onderzoek werden drie Makkumer IJsselmeervissers palingstropers. ,,We stonden met de rug tegen de muur.”De beroepsvissers (42, 54 en 58 jaar) hadden volgens hun advocaat Tjalling van der Goot ,,een strop om hun nek”. Ze mochten in september, oktober en november geen paling meer vangen in verband met maatregelen om de aalstand te beschermen. Het was moeilijk het hoofd financieel boven water te houden.

De vissers deden gedurende de verbodsperiode wel mee aan onderzoek van het wetenschappelijk instituut Imares naar de palingtrek door de sluizen van de Afsluitdijk. Daarvoor zetten ze fuiken. De hierin gevangen palingen moesten ze tellen, opmeten en weer vrijlaten. In plaats daarvan stopten ze die in bewaarzakken die ze in het IJsselmeer wilden laten liggen totdat de verkoop weer was toegestaan. Op die manier hadden ze circa 3000 kilo aal opgeborgen, goed voor een marktwaarde van 32.000 tot 48.000 euro.

Schop onder de kont

,,We zijn niet opgevoed om iets weg te gooien”, zei een van de vissers tegen economisch politierechter Bauke Jansen. ,,Als ik vroeger paling overboord liet gaan, kreeg ik een schop onder de kont van mijn vader.”

De vissers voelen zich door de Nederlandse vangstbeperking benadeeld. In de maanden dat ze niet mogen vissen, gaan de palingvangsten in Duitsland en Frankrijk gewoon door en komt die vis op de Nederlandse markt.

Officier van justitie Will Frank had wel begrip voor hun frustratie, maar hield de vissers voor dat de vangstbeperking in hun eigen belang is: ,,Anders vist men zijn eigen toekomstige inkomen weg.” Hij vond het bovendien ,,aalonwaardig” om de dieren wekenlang levend in een bewaarzak te laten zitten.

Paling gefrustreerd

Volgens een dierenarts hadden de palingen last van angst, stress en gebrek aan eten. Door hun gevangenschap werden ze gefrustreerd in hun innerlijke trekdrang, aldus de officier.

De vissers zeiden dat vissen in kweekbakken minder ruimte hebben. Hun advocaat wees op een studie van een neuroloog uit de Amerikaanse staat Wyoming die uitwijst dat vissen geen gevoelens koesteren. En gebrek aan voedsel is voor de schieraal in het najaar geen probleem. Die is zo vet dat hij zonder eten naar de paaigronden in de Sargossozee kan zwemmen.

Van der Goot vond dat voor het welzijn van vissen geen menselijke maatstaven mogen worden gehanteerd, maar de officier zei dat het zo nu eenmaal gaat. ,,Er is geen plofkip die klaagt, toch kijken we er met menselijke normen naar.”

De officier eiste voor de drie vissers ieder een boete van 500 euro, plus hetzelfde bedrag voor de maatschap van twee broers onder wie de vissersboot valt. Als stok achter de deur vroeg hij bovendien een voorwaardelijke boete van 10.000 euro.

Kat op het spek

Rechter Jansen hield zich verre van uitspraken over het visserijbeleid. Hij zei wel dat het inschakelen van benarde vissers bij het monitoringsprogramma van Imares ,,de kat op het spek binden” is geweest. Overigens heeft het instituut de drie Makkumers direct aan de dijk gezet.

Of de palingen in de bewaarzakken een aalonwaardig bestaan leidden, achtte de rechter twijfelachtig. Daarom sprak hij de vissers vrij van het schaden van dierenwelzijn. Voor de stroperij legde hij de drie mannen en de maatschap geheel voorwaardelijke boetes op van 5000 euro met een proeftijd van twee jaar.

bron-lc.